Çörekotu tohumu hafızayı güçlendiriyor
Fırından yeni çıkmış çörekler, börekler, pidelerin üzerinde nefis aroması ile bizleri cezbeden Çörekotu aslında bir lezzet öğesinin ötesinde bir sağlık savaşçısı. Bu özelliği Hadislerde “ölümden başka her derde devadır” şeklinde tanımlanmış. Bu ifadeden anlaşılan, çörek otunun sağlığımızın korunması ve hastalıkların tedavisinde yararlı olabileceği. Bilimsel açıdan bu özelliklerinin değerlendirilebilmesi amacıyla çok sayıda bilimsel çalışma yürütülmüş. İçerisindeki yağda çözünen bileşenlerden timokinon, karvakrol, trans-anetol ve 4-terpinolün kuvvetli antioksidan etkisine bağlı olarak serbest oksijen radikallerinin vücutta yol açacağı hasarlara karşı etkili olduğu tespit edilmiş. Bu özelliği aslında sağlık için ileri sürülen yararlarının temelini oluşturuyor. Yürütülen deneysel ve klinik çalışmalarda sinirlerdeki hasarları önlediği (nöroprotektif), karaciğerin işlevlerini desteklediği; böbrek, akciğer, kalp gibi temel organları zararlı etkenlerden koruduğu ortaya konulmuştur. İçerisindeki timokinonun şeker hastalığında kuvvetli etkisi bulunduğu tespit edilmiştir. Bağışıklık sistemini düzenleyerek dış zararlı etkenlere karşı koruyuculuk sağlamaktadır. Bu geniş etki profili içerisinde çok yeni yapılan bir klinik çalışma dikkatimi çekti.
Çörek otu hafızayı güçlendirir, dikkati ve algılama kapasitesini artırabilir mi?
Daha önce deney hayvanları ile yürütülen bazı çalışmalarda çörekotu yağının beyinde hücre kaybını önlediği, yaşlandırılmış deney hayvanlarında hafızayı onardığı şeklinde bulgular bulunduğu halde insanlar üzerinde ne derecede etkili olabileceği bilinmiyordu.
Sağlıklı gönüllüler üzerinde yürütülen bu klinik çalışmada kırk yaşlı erkek gönüllü randomize bir şekilde gruplandırılarak bir gruba çörekotu tohumu taşıyan kapsüller, diğer gruba ise aynı görünüşe sahip karnıyarıkotu tohumu taşıyan kapsüller (plasebo) verilmiş. Kapsüllerin içerisinde havanda toz edilmiş beş yüz miligram çörekotu tohumu tozu bulunuyor. Kapsüller dokuz hafta süresince günde iki defa yemeklerden sonra uygulanıyor. Çalışmaya katılan tüm gönüllülerin deney başlangıcında ve deney sonundaki hafıza, dikkat ve algılama kabiliyetleri bilimsel değerlendirme yöntemleri ile ölçülerek kaydedilmiş.
Deney süresi tamamlandığında yapılan değerlendirmede çörekotu tohumunun hafıza ve dikkati belirgin bir şekilde geliştirdiği, ancak algılama kapasitesi üzerinde dikkati çekici bir gelişme sağlayamadığı gözlemlenmiş.
Sonuçlar baharat olarak zevkle, severek kullandığımız çörekotu tohumlarının sağlığımızı korumak, sağlık sorunlarını gidermek amacıyla ya da hastalıkların tedavisinde nasıl etkili olabileceğini göstermesi bakımından önemli. Bence günlük hayatımızda çörekotuna daha fazla yer vermeye çalışmamız akılcı bir yaklaşım olacaktır.