Geldi, geliyor derken “Domuz Gribi” ülkemizi de etkilemeye başladı. Aşı konusunda tartışmalar sürerken, hastalıktan korunmak için uzmanlar tarafından önerilen çeşitli önlemler medyada popülerliğini sürdürüyor. Dezenfektan ve maske satışları sanırım tarihinin en yüksek satış seviyelerinde. Benim üzerinde önemle üzerinde durduğum konu ise kişilerin kendi savunma silahlarının, yani “Bağışıklık sisteminin” desteklenmesi. Bu bakımdan yararlı olabilecek bazı önerilerden bir kaç hafta önceki yazımda bahsetmiştim.
Sarımsak etkili olabilir mi?
Geçen gün haberleri izlerken, yapılan röportajda halkın aldığı önlemler arasında “sarmısak” satışlarındaki artış dikkatimi çekti. Öyle ki manavlarda sarmısak kalmamış. Sarmısağın başta kalp ve damarlar için yararlı olduğunu, tansiyonu ve kan şekerini düşürdüğünü ortaya koyan oldukça fazla sayıda bilimsel çalışmalar bulunuyor. Ancak sarmısağın soğuk algınlığı ve nezleden koruyucu olup olmadığını ortaya koyan sadece tek bir klinik çalışma bulunuyor. 2001 yılında yayınlanan bu çalışmada 146 gönüllüye üç ay süresince (Kasım-Şubat arasında) allisin içeren sarmısak kapsülleri veriliyor (allisin sarmısağın etkili maddesi). Bu süre içerisinde sarmısak kapsülü verilen gruptaki deneklerden 24’ünün soğuk algınlığına yakalanmasına karşılık, boş ilaç verilen (plasebo) grupta 65 deneğin (hemen hemen tamamı) hastalandığı görülmüş. Diğer taraftan, sarmısak kapsülü verilen grupta hastalananların ortalama iyileşme süresi birbuçuk gün iken, boş ilaç verilen grupta bu süre beş güne uzamış. Bu çalşımanın sonuçlarına göre sarmısak kapsülünün oldukça etkili olduğu görülüyor. Ancak tek bir çalışmanın sonuçları genellikle bilimsel olarak fazla dikkate alınmaz. Burada belirtmek istediğim bir diğer husus, sarmısağın içerisindeki allisin’in bazı bakteri (antibakteryel) ve mantarlar (antifungal) üzerinde etkili olduğunun bilinmesine karşılık soğuk algınlığına yol açan virüsler üzerinde etkili olduğunu gösteren bir klinik çalışmaya rastlayamadım. Tespit ettiğim çalışmalarda sarmısağın uçuk virüsü üzerinde etkili olabildiği ve eski tarihli bir çalışmada ise deneysel olarak bazı virüslerin gelişimini engellediğini bildirilmesine karşılık klinik çalışma henüz bulunmuyor. Ancak yine de kullanılmasının yararlı olabileceği düşünülebilir. Ancak sarmısak kullanımında bazı uyarıları dikkate almakta yarar görüyorum. Kan sulandırıcı etkisi nedeniyle kan sulandırıcı ilaç kullananların kanında aşırı sulanma riskine dikkat etmek gerekir. Yine şeker hastalarında sarmısağın kan şekerini düşürücü etkisi nedeniyle, şeker ilaçları ile birlikte kullanılması kan şekerinin aşırı düşmesi ve hipoglisemi şokuna yol açabilir. Yukarıda bahsettiğin klinik denemede sarmısağın etkili maddesi olan allisin kapsül halinde uygulanmış. Dolayısıyla allisinin etkisinde yararlanmak için sarmısağın ya ağızda çiğnenerek alınması ya da ezdikten hemen sonra cacık vb. şekillerde tüketilmesi gerekir.